Змены і дапаўненні ў Законе «Аб ахове здароўя» / Изменения и дополнения в Законе «О здравоохранении»

Законам Рэспублікі Беларусь ад 16 Чэрвеня 2014 г (далей - Закон) ўнесены змены і дапаўненні ў Закон Рэспублікі Беларусь ад 18 чэрвеня 1993 года «Аб ахове здароўя».

У прыватнасці, Законам удакладнены асноўныя тэрміны, якія прымяняюцца ў Законе Рэспублікі Беларусь "Аб ахове здароўя", а таксама ўведзеныя новыя, а менавіта: паняцці медыцынскай прафілактыкі, медыцынскіх вырабаў, медыцынскага агляду, стану, Рэспубліканскага фармуляра лекавых сродкаў, Рэспубліканскага фармуляра медыцынскіх вырабаў. 

Таксама Законам вызначана сфера дзеяння Закона Рэспублікі Беларусь "Аб ахове здароўя", які распаўсюджваецца на дзяржаўныя органы, арганізацыі аховы здароўя, іншыя арганізацыі, у тым ліку арганізацыі, якія разам з асноўнай дзейнасцю ажыццяўляюць медыцынскую, фармацэўтычную дзейнасць, індывідуальных прадпрымальнікаў, якія ажыццяўляюць медыцынскую, фармацэўтычную дзейнасць, фізічных асоб і рэгулюе грамадскія адносіны, якія ўзнікаюць пры:

-ажыццяўленні арганізацыямі аховы здароўя, іншымі арганізацыямі, індывідуальнымі прадпрымальнікамі медыцынскай, фармацэўтычнай дзейнасцi; 

-аказанні медыцынскай дапамогі; 

-ажыццяўленні мер па ахове здароўя насельніцтва.

Законам удакладнены паўнамоцтвы Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь, Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь, мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, галоўных упраўленняў, упраўленняў (аддзелаў) аховы здароўя абласных выканаўчых камітэтаў, Камітэта па ахове здароўя Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта, мясцовых Саветаў дэпутатаў у галіне аховы здароўя. 

Разам з такімі відамі аказання медыцынскай дапамогі, як першасная і спецыялізаваная медыцынская дапамога, Законам дадаткова ўведзеныя наступныя віды медыцынскай дапамогі:

-высокатэхналагічная медыцынская дапамога - від аказання медыцынскай дапамогі пры наяўнасці ў пацыента захворванняў, якія патрабуюць прымянення новых, складаных, унікальных, а таксама рэсурсаёмістых метадаў аказання медыцынскай дапамогі, заснаваных на сучасных дасягненнях медыцынскай навукі і тэхнікі і якія маюць высокую клінічную эфектыўнасць; 

-медыка-сацыяльная дапамога - від аказання медыцынскай дапамогі пры наяўнасці ў пацыента хранічных захворванняў, якія патрабуюць сталага кругласутачнага медыцынскага назірання і догляду і якія не патрабуюць інтэнсіўнага аказання медыцынскай дапамогі; 

- паліятыўная медыцынская дапамога - від аказання медыцынскай дапамогі пры наяўнасці ў пацыента невылечных захворванняў, якія патрабуюць прымянення метадаў аказання медыцынскай дапамогі, накіраваных на збавенне ад болю і палёгку іншых праяў захворванняў, калі магчымасці іншых метадаў аказання медыцынскай дапамогі вычарпаныя, у мэтах паляпшэння якасці жыцця пацыента.

Акрамя таго, Законам удакладнена, што хуткая медыцынская дапамога можа быць экстраннай і неадкладнай. Так, экстраная медыцынская дапамога аказваецца пры раптоўным ўзнікненні ў пацыента захворванняў, станаў і (або) абвастрэнні хранічных захворванняў, якія ўяўляюць пагрозу для жыцця пацыента і (або) навакольных, якія патрабуюць экстранага медыцынскага ўмяшання. У сваю чаргу, неадкладная медыцынская дапамога аказваецца пры раптоўным ўзнікненні ў пацыента захворванняў, станаў і (або) абвастрэнні хранічных захворванняў, захворваннях, станах без відавочных прыкмет пагрозы для жыцця пацыента, якія патрабуюць неадкладнага медыцынскага ўмяшання.

Закон Рэспублікі Беларусь "Аб ахове здароўя" дапоўнены палажэннямі аб ўрачэбна-кансультацыйных камісіях, якія ствараюцца ў мэтах: 

-калегіяльнага разгляду і прыняцця рашэнняў па пытаннях правядзення медыцынскіх экспертыз, медыцынскай рэабілітацыі; 

-ацэнкі якасці аказання медыцынскай дапамогі пацыентам; 

-ацэнкі стану здароўя пацыента для выдачы заключэння ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі; 

вырашэння iншых пытанняў пры аказанні медыцынскай дапамогі.

Акрамя таго, прадугледжана права арганізацый аховы здароўя ствараць іншыя камісіі ў мэтах ажыццяўлення ўскладзеных на іх функцый. 

Законам ўведзены нормы, якія датычацца медыцынскай прафілактыкі, дыспансерызацыі насельніцтва, аказання медыцынскай дапамогі пацыентам з выкарыстаннем біямедыцынскіх клеткавых прадуктаў. Таксама ў новай рэдакцыі выкладзены артыкула Закона Рэспублікі Беларусь "Аб ахове здароўя» па пытаннях змены і карэкцыі палавой прыналежнасці, стэрылізацыі, штучнага перапынення цяжарнасці.

У адпаведнасці з Законам у Рэспубліцы Беларусь прадугледжана правядзенне новага віду медыцынскай экспертызы - медыцынскі агляд, які праводзіцца ў выпадках неабходнасці ўстанаўлення або пацвярджэння факта наяўнасці або адсутнасці ў асобы захворвання, якое прадстаўляе небяспеку для здароўя насельніцтва, віруса імунадэфіцыту чалавека, факта ўжывання алкаголю, факту спажывання наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх аналагаў, таксічных або іншых адурманьваючых рэчываў, выяўлення стану алкагольнага ап'янення і (або) стану, выкліканага ўжываннем наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх аналагаў, таксічных або іншых адурманьваючых рэчываў, і ў іншых выпадках, устаноўленых заканадаўчымі актамі Рэспублікі Беларусь.

Таксама Законам дапоўнены пералік выпадкаў, калі медычная таямніца можа быць разглашены без згоды пацыента. У прыватнасці, прадастаўленне інфармацыі, якая складае медычную таямніцу, без згоды пацыента дапускаецца па запыце ў пісьмовай форме і (або) у выглядзе электроннага дакумента, аформленага ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь аб электронных дакументах і электронным лічбавым подпісы:

-страхавых арганізацый, Беларускага бюро па транспартным страхаванні для вырашэння пытання аб прызначэнні страхавых выплат; 

-мясцовых органаў ваеннага кіравання для медыцынскага агляду грамадзян пры прызыве на вайсковую службу; 

-органаў дазнання ў сувязі з правядзеннем экспертыз для вырашэння пытання аб узбуджэньні крымінальнай справы; 

-органаў унутраных спраў аб праходжанні (непраходжанне) медыцынскага пераагляду вадзіцеляў механічных транспартных сродкаў, самаходных машын, наяўнасці захворвання або супрацьпаказанні, якія перашкаджаюць кіраванню механічнымі транспартнымі сродкамі, самаходнымі машынамі; 

-наймальніка ў сувязі з правядзеннем расследавання няшчаснага выпадку на вытворчасці і прафесійнага захворвання; 

-ў іншых выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі Рэспублікі Беларусь.

Законам ўнесены змены і дапаўненні ў палажэнні Закона Рэспублікі Беларусь "Аб ахове здароўя", якія рэгламентуюць пытанні кадравага забеспячэння аховы здароўя, у прыватнасці, парадку праходжання інтэрнатуры і падрыхтоўкі ў клінічнай ардынатуры. 

Акрамя таго, Законам дадаткова ўведзена артыкул, які прадугледжвае меры па ахове здароўя насельніцтва, да якіх адносяцца: развіццё фізічнай культуры і спорту, аздараўленне навакольнага асяроддзя, удасканаленне аховы працы; фарміраванне ў насельніцтва навыкаў здаровага ладу жыцця, адказнасці за ўласнае здароўе і здароўе навакольных; аказанне першай дапамогі; выратаванне жыцця людзей і абарона здароўя пры надзвычайных сітуацыях прыроднага і тэхнагеннага характару, актах тэрарызму і масавых беспарадках; прапаганда здаровага ладу жыцця і іншыя меры.

Названыя палажэнні Закона ўступаюць у сілу праз шэсць месяцаў пасля афіцыйнага апублікавання.

Па інфармацыі Нацыянальнага цэнтра прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь 

Законом Республики Беларусь от 16 июня 2014 года (далее – Закон) внесены изменения и дополнения в Закон Республики Беларусь от 18 июня 1993 года «О здравоохранении».

В частности, Законом уточнены основные термины, применяемые в Законе Республики Беларусь «О здравоохранении», а также введены новые, а именно: понятия медицинской профилактики, медицинских изделий, медицинского осмотра, состояния, Республиканского формуляра лекарственных средств, Республиканского формуляра медицинских изделий.

Также Законом определена сфера действия Закона Республики Беларусь «О здравоохранении», который распространяется на государственные органы, организации здравоохранения, другие организации, в том числе организации, которые наряду с основной деятельностью осуществляют медицинскую, фармацевтическую деятельность, индивидуальных предпринимателей, осуществляющих медицинскую, фармацевтическую деятельность, физических лиц и регулирует общественные отношения, возникающие при:

• осуществлении организациями здравоохранения, другими организациями, индивидуальными предпринимателями медицинской, фармацевтической деятельности;
• оказании медицинской помощи;
• осуществлении мер по охране здоровья населения.

Законом уточнены полномочия Совета Министров Республики Беларусь, Министерства здравоохранения Республики Беларусь, местных исполнительных и распорядительных органов, главных управлений, управлений (отделов) здравоохранения областных исполнительных комитетов, Комитета по здравоохранению Минского городского исполнительного комитета, местных Советов депутатов в области здравоохранения.

Наряду с такими видами оказания медицинской помощи, как первичная и специализированная медицинская помощь, Законом дополнительно введены следующие виды медицинской помощи:

• высокотехнологичная медицинская помощь – вид оказания медицинской помощи при наличии у пациента заболеваний, требующих применения новых, сложных, уникальных, а также ресурсоемких методов оказания медицинской помощи, основанных на современных достижениях медицинской науки и техники и имеющих высокую клиническую эффективность;
• медико-социальная помощь – вид оказания медицинской помощи при наличии у пациента хронических заболеваний, требующих постоянного круглосуточного медицинского наблюдения и ухода и не требующих интенсивного оказания медицинской помощи;
• паллиативная медицинская помощь – вид оказания медицинской помощи при наличии у пациента неизлечимых, ограничивающих продолжительность жизни заболеваний, требующих применения методов оказания медицинской помощи, направленных на избавление от боли и облегчение других проявлений заболеваний, когда возможности иных методов оказания медицинской помощи исчерпаны, в целях улучшения качества жизни пациента.

Кроме того, Законом уточнено, что скорая медицинская помощь может быть экстренной и неотложной. Так, экстренная медицинская помощь оказывается при внезапном возникновении у пациента заболеваний, состояний и (или) обострении хронических заболеваний, представляющих угрозу для жизни пациента и (или) окружающих, требующих экстренного медицинского вмешательства. В свою очередь, неотложная медицинская помощь оказывается при внезапном возникновении у пациента заболеваний, состояний и (или) обострении хронических заболеваний, заболеваниях, состояниях без явных признаков угрозы для жизни пациента, требующих неотложного медицинского вмешательства.

Закон Республики Беларусь «О здравоохранении» дополнен положениями о врачебно-консультационных комиссиях, которые создаются в целях:

• коллегиального рассмотрения и принятия решений по вопросам проведения медицинских экспертиз, медицинской реабилитации;
• оценки качества оказания медицинской помощи пациентам;
• оценки состояния здоровья пациента для выдачи заключения врачебно-консультационной комиссии;
• решения иных вопросов при оказании медицинской помощи.

Кроме того, предусмотрено право организаций здравоохранения создавать иные комиссии в целях осуществления возложенных на них функций.

Законом введены нормы, касающиеся медицинской профилактики, диспансеризации населения, оказания медицинской помощи пациентам с использованием биомедицинских клеточных продуктов. Также в новой редакции изложены статьи Закона Республики Беларусь «О здравоохранении» по вопросам изменения и коррекции половой принадлежности, стерилизации, искусственного прерывания беременности.

В соответствии с Законом в Республике Беларусь предусмотрено проведение нового вида медицинской экспертизы – медицинское освидетельствование, которое проводится в случаях необходимости установления или подтверждения факта наличия или отсутствия у лица заболевания, представляющего опасность для здоровья населения, вируса иммунодефицита человека, факта употребления алкоголя, факта потребления наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, токсических или других одурманивающих веществ, выявления состояния алкогольного опьянения и (или) состояния, вызванного потреблением наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, токсических или других одурманивающих веществ, и в иных случаях, установленных законодательными актами Республики Беларусь.

Также Законом дополнен перечень случаев, когда врачебная тайна может быть разглашена без согласия пациента. В частности, предоставление информации, составляющей врачебную тайну, без согласия пациента допускается по запросу в письменной форме и (или) в виде электронного документа, оформленного в соответствии с законодательством Республики Беларусь об электронных документах и электронной цифровой подписи:

• страховых организаций, Белорусского бюро по транспортному страхованию для решения вопроса о назначении страховых выплат;
• местных органов военного управления для медицинского освидетельствования граждан при призыве на воинскую службу;
• органов дознания в связи с проведением экспертиз для решения вопроса о возбуждении уголовного дела;
• органов внутренних дел о прохождении (непрохождении) медицинского переосвидетельствования водителей механических транспортных средств, самоходных машин, наличии заболевания или противопоказания, препятствующих управлению механическими транспортными средствами, самоходными машинами;
• нанимателя в связи с проведением расследования несчастного случая на производстве и профессионального заболевания;
• в иных случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Беларусь.

Законом внесены изменения и дополнения в положения Закона Республики Беларусь «О здравоохранении», регламентирующие вопросы кадрового обеспечения здравоохранения, в частности, порядка прохождения интернатуры и подготовки в клинической ординатуре.

Кроме того, Законом дополнительно введена статья, предусматривающая меры по охране здоровья населения, к которым относятся: развитие физической культуры и спорта, оздоровление окружающей среды, совершенствование охраны труда; формирование у населения навыков здорового образа жизни, ответственности за собственное здоровье и здоровье окружающих; оказание первой помощи; спасение жизни людей и защита здоровья при чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера, актах терроризма и массовых беспорядках; пропаганда здорового образа жизни и иные меры.

Названные положения Закона вступают в силу через шесть месяцев после официального опубликования. 

По информации Национального центра правовой информации Республики Беларусь
При использовании материала ссылка на Национальный центр правовой информации Республики Беларусь обязательна